Nördlingen
Nördlingen is een mooie stad van ca. 20.000 inwoners in de regio Zwaben in de deelstaat Beieren. Het is een voormalige Rijksstad en is een van de markante middeleeuwse steden aan de Romantische Strasse die liefhebbers van middeleeuwse bouwkunst van over de hele wereld trekt. De stad ligt in een Ries, dit is een inslagkrater die 14,5 miljoen jaar geleden is ontstaan door een meteoriet. Naast de kernstad Nördlingen bestaat de gemeente uit een aantal dorpen in de directe omgeving.
Historie en geschiedenis
Nördlingen wordt in 898 voor het eerst in een oorkonde genoemd. In 1215 kreeg Nördlingen van keizer Frederik II stadsrechten en werd het een Rijksstad. In hetzelfde jaar werd de eerste stadsmuur gebouwd. Nördlingen groeide door zijn strategische ligging op het kruispunt tussen twee hoofdwegen uit tot een belangrijk handelscentrum; al in 1219 wordt de Nördlinger Pfingstmesse vermeld.
In 1238 werd een groot deel van de stad verwoest door een brand. Desondanks groeide de stad razendsnel en al een paar decennia later was Nördlingen tot ver buiten zijn stadsmuren uitgedijd. De buitenste stadsmuur uit 1327 bestaat nu nog. Nördlingen is in 1577 definitief formeel overgegaan op de reformatie. Dat heeft overigens niet kunnen voorkomen dat er tussen 1589 en 1598 34 vrouwen en één man als heksen zijn terechtgesteld. Een belangrijk keerpunt in de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) was het jaar 1634 waarin Nördlingen belegerd werd met de daarop volgende slag. Wegens hoge schattingen die de stad moest betalen, ontkwamen de burgers aan plundering, maar niettemin heeft de bevolking sterk geleden. Na de oorlog verlegde de handel zich, waardoor Nördlingen aan belang inboette. Voordeel daarvan is wel dat het middeleeuwse karakter van Nördlingen goed bewaard is gebleven. Nördlingen verloor zijn status als Rijksstad in 1803 en kwam onder Beiers bestuur. Vanaf 1849 is Nördlingen aangesloten op het spoorwegnet.
Bezienswaardig in Nördlingen
Met zo'n lange geschiedenis en goed bewaard gebleven middeleeuwse binnenstad is er ontzettend veel te zien in Nördlingen. De gehele oude binnenstad staat vol met liefdevol gerenoveerde schitterende huizen uit de middeleeuwen en renaissance. Al slenterend door de eeuwenoude straatjes valt er steeds wel weer iets unieks te ontdekken en kom je ogen tekort. Wil je alles goed kunnen bekijken dan heb je aan één dag niet genoeg. We zetten de belangrijke bezienswaardigheden voor je op een rij. Handig als je een dagje Nördlingen wilt doen en keuzes moet maken.
Middeleeuwse stadsmuur
Nördlingen is een van de weinige steden in Duitsland met een volledig intacte middeleeuwse stadsmuur. De muur uit 1327 is in zijn totaliteit bewaard gebleven en heeft vijf poorten met torens, elf torens en twee bastions. Ook de omgang is bewaard gebleven en kan men bewandelen. De grootste stadspoort is de Berger Tor. Bezoekers kunnen een wandeling maken over de 2,7 kilometer lange muur. Onderweg kom je langs verschillende punten vanwaar je een mooi uitzicht hebt over de stad.
St. Georgskirche
De laatgotische St.Georgskirche (15e eeuw) werd gebouwd onder leiding van Nikolaus Eseler, die ook de begeleiding van de bouw van de St.Georgskirche in Dinkelsbühl voor zijn rekening nam. De kerk is een drieschepige hallenkerk met ronde pilaren en netgewelven. Zowel buiten als ook binnen is de kerk het bekijken waard. Daar de preekstoel (1499), vroegbarokke zijorgel, het hoogaltaar in het koor , het tabernakel (1511-1525) en het doopvont (1500) bijzonder elementen van het interieur.
TIP: Beklim de 90 meter hoge kerktoren van St.Georgskirche, de toren genaamd “Daniel”, is het beeldmerk van Nördlingen. Wij betraden ook de 350 treden naar de top en genoten daar van een adembenemend uitzicht over de stad en de wijde omgeving.
Marktplatz
Historisch marktplein met statige vakwerkhuizen en herenhuizen: Rathaus, fraai stadhuis (13e eeuw) met erkers, torenuitbouwen (rond 1500) en renaissancetrap (1618); Tanzhaus en het Hohe Haus (beide 1442), Het Tanzhaus heeft een schitterende vakwerkgevel.
Alte Schranne
De Alte Kornschranne diende in de oudheid als opslagplaats voor de graanhandel van Nördlingen Met "Schranne" wordt naast de plaats, ook de graanhandel (graanbeurs) bedoeld. In documenten werd de naam "Bei den Kornschrannen" (Bij de graanschuren) al in 1402 geschreven. Het huidige gebouw werd in 1601 gebouwd. Tegenwoordig is het een evenementenzaal met restaurant.
Spitalanlage
Aan het eind van de Hintere Gerbergasse begrint het terrein van het Spitalhof, het ziekenhuiscomplex, met kerk en binnenplaats (begin 13e eeuw) en meerdere gebouwen. Deze van oorsprong middeleeuwse zorginstelling loopt door aan de overkant van de Baldinger Straße met de voormalige stallen en schuren, bakkerij en molen. Ooit was de zorginstelling namelijk zelfvoorzienend. Ook vandaag de dag wordt het Spitalhof deels nog gebruikt als bejaardentehuis. In het vroegere ziekenhuis is het Streekmuseum gevestigd.
Spitalkirche: de oorsprong van deze kerk gaat terug tot de 13e eeuw en is daarmee de oudste kerk in Nördlingen.
Klösterle
Aan de Tändelmarkt is markant gebouw te zien, het Klösterle dat ooit een Franciscaner kloosterkerk was Na de reformatie gebruikte de stad het als graanopslag. Tegenwoordig zijn er een hotel en een evenementenzaal in het gebouw ondergebracht. Het fraaie hoofdportaal dateert uit 1586.
St. Salvatorkirche
De St.Salvatorkirche werd gebouwd als kloosterkerk van de Karmelieten en in 1442 ingewijd. De oorsprong van de kerk gaat terug tot 1381. Bijzonder interessant is het spitsboogvormige hoofdportaal aan de westkant, dat dateert uit circa 1420 en waarop in het timpaan het Laatste Oordeel is afgebeeld. Het wordt toegeschreven aan de omgeving van de meesterbouwersfamilie Parler uit Schwäbisch Gmünd. Binnenin is het laatgotische vleugelaltaar het belangrijkste onderdeel van de inrichting.
Verder niet omschreven maar ook zeker het bekijken en bezoeken waard zijn:
- De neogotische Sint Emmeram bij het kerkhof is gebouwd in 1875, maar op de fundamenten van de eerste kerk uit de negende eeuw.
- Het Gasthaus zur Sonne aan de markt is in 1350 gebouwd en sinds 1405 als herberg voor de vorst in gebruik.
- Het Schneidtsche Haus uit 1563.
- Het Kaisheimer Haus uit 1278.
- In het Gerberviertel vindt de bezoeker vele vakwerkhuizen en de Neumühle.
- Het Wintersche Haus, een schittend vakwerkhuis. Verder bevindt zich hier een reeks van representatieve herenhuizen en het Hallgebäude uit 1543.
- Op de Rübenmarkt staat de Kriegerbrunnen, een Jugendstilbouwwerk uit 1902.
- De stadsgracht is tussen de Ochsenzwinger en de Berger Tor omgevormd tot een park met beelden, exotische bomen en een rozentuin.
Musea
Nördlingen is ook een groot aantal musea rijk:
Stadtmauermuseum
In de Löpsinger Torturm (1397) is het Stadsmauermuseum gevestigd. Het biedt een fascinerende inkijk in Nördlingen's verdedigingsgeschiedenis. Verspreid over zes verdiepingen zijn historische uniformen, wapens en een kanon te bekijken. Ook interessant is de uitbeelding met tinnen soldaatjes van de Slag bij Nördlingen (1634).
Rieskratermuseum
Dit fascinerende museum is gewijd aan de unieke geologie van de regio. Hier kom je alles te weten over de meteorietinslag en de vorming van de Rieskrater. Er is een collectie meteorietstenen te zien, waaronder een maansteen van de Apollo 16-missie en interactieve tentoonstellingen brengen de kosmische geschiedenis tot leven.
Stadsmuseum
Gevestigd in het voormalige ziekenhuisgebouw van de Spitalhof, biedt dit museum een diepgaande blik in de rijke geschiedenis van Nördlingen. Er is een uitgebreide collectie te zien over de ontwikkeling van de stad door de eeuwen heen. Bijzondere aandacht is er voor de Dertigjarige Oorlog en de Slag bij Nördlingen in 1634. Met authentieke artefacten en interactieve displays worden de bezoekers mee teruggenomen naar het verleden.
Bayerisches Eisenbahnmuseum
Liefhebbers van treinen en techniek kunnen terecht in het Bayerisches Eisenbahnmuseum. Hier is een indrukwekkende collectie historische locomotieven en wagons te zien, waaronder enkele van de oudste stoomlocomotieven van Duitsland. Verder is veel te zien over de ontwikkeling van het Duitse spoorwegsysteem.
Leuk om te doen in de omgeving
Net even buiten de stad ligt de Marienhöhe, een bijzonder bosgebied in het zuidoosten op de Galgenberg en Stoffelsberg. De oorspronkelijk kale heuvel werd in 1834 met bomen beplant en is sindsien als landschapspark ingericht. Het is een geliefd uitgaansplek voor de Nördlingers. Je kunt er heerlijk wandelen en daarna uitrusten op he terras bij één van de horecazaken in het park. De Marienhöhe is ook een ideaal vertrekpunt voor andere wandelingen in de omgeving.
Mocht je uitgekeken zijn in Nördlingen dan zijn er in de omgeving tal van andere leuke uitstapjes te maken. In het dorpje Mönchsdeggingen is een voormalige abdij met bezienswaardige kloosterkerk te kerk te bezoeken. Ongeveer 15 km oostelijk van Nördlingen ligt het bezienswaardige stadje Wemding. Verder de Romantische Strasse afzakkend kom je aan in Harburg.